Πονοκέφαλος: Ένα νευρολογικό σύνδρομο με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και με παρά πολλές διαφορετικές διαγνώσεις

Ο πονοκέφαλος είναι ένα από τα πιο κοινά προβλήματα υγείας παγκοσμίως. Παρά το γεγονός ότι τις περισσότερες φορές είναι ακίνδυνος, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής, την παραγωγικότητα και την ψυχολογία μας. Η σωστή ενημέρωση είναι το πρώτο βήμα για αποτελεσματική αντιμετώπιση.

Οι πονοκέφαλοι απαντώνται σε 20-40% του γενικού πληθυσμού και σε 10-15% των παιδιών σε σχολική ηλικία με 99% των περιπτώσεων να είναι καλοήθους μορφής.

Οι πιο ειδικές διαγνώσεις ανήκουν στη σφαίρα των ειδικών νευρολόγων, που βάσει της διάγνωσης θα καθορίσουν και την αγωγή για τη θεραπεία τους.

Τι είναι ο πονοκέφαλος;

Πονοκέφαλος είναι ο πόνος που εντοπίζεται στο κεφάλι ή στον αυχένα. Μπορεί να εμφανιστεί ως ήπιος, πιεστικός πόνος ή ως πιο έντονη, «σφυγμώδης» αίσθηση. Διακρίνεται σε δύο βασικές κατηγορίες:

Πρωτοπαθής πονοκέφαλος: δεν οφείλεται σε άλλη πάθηση. Περιλαμβάνει την ημικρανία, την κεφαλαλγία τάσης και τις αθροιστικές κεφαλαλγίες.
Δευτεροπαθής πονοκέφαλος: προκαλείται από υποκείμενο πρόβλημα, όπως λοίμωξη, πίεση, αφυδάτωση ή άλλες παθολογίες.

Τι μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο;

Υπάρχουν δεκάδες πιθανοί παράγοντες που μπορούν να πυροδοτήσουν ένα επεισόδιο πονοκεφάλου. Οι συχνότεροι περιλαμβάνουν:

Στρες και ένταση

Η ένταση των μυών του αυχένα και των ώμων συχνά οδηγεί σε κεφαλαλγία τύπου τάσης.

Έλλειψη ύπνου

Ο μη ποιοτικός ή ανεπαρκής ύπνος αποτελεί βασική αιτία επαναλαμβανόμενων πονοκεφάλων.

Αφυδάτωση

Η χαμηλή πρόσληψη υγρών διαταράσσει τη λειτουργία του οργανισμού και προκαλεί πόνο στο κεφάλι.

Ορμονικές αλλαγές

Ιδίως στις γυναίκες, οι διακυμάνσεις των ορμονών μπορεί να προκαλέσουν ή να εντείνουν ημικρανίες.

Διατροφή

Παραλείψεις γευμάτων, υπερβολική καφεΐνη, αλκοόλ, σοκολάτα, τυριά και επεξεργασμένα τρόφιμα είναι γνωστοί «ένοχοι».

Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Έντονο φως, θόρυβος, ζέστη ή έντονες μυρωδιές μπορούν επίσης να προκαλέσουν πονοκέφαλο.

Τι συμβαίνει όταν έχουμε πονοκέφαλο;

Ο πονοκέφαλος είναι ένα νευρολογικό σύνδρομο με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και με παρά πολλές διαφορετικές διαγνώσεις.Π.χ. η ημικρανία είναι μια συχνή μορφή χρόνιου πονοκεφάλου, κατά την οποία πονούν οι μήνιγγες (ο συνδετικός ιστός που περιβάλει τον εγκέφαλο) το κρανίο, οι μυς και το δέρμα που περιβάλλει τον εγκέφαλο.

Ο πόνος που αισθάνεται ένας ασθενής στην ημικρανία μπορεί να ποικίλει στην ένταση του, τις περισσότερες όμως φορές μπορεί να είναι έντονος και να εμφανίζεται με οξύτητα και σε μια πλευρά της κεφαλής . Συνήθως συνοδεύεται από ναυτία και τάσεις για εμετό ενώ ο ασθενής μπορεί να νιώθει μουδιάσματα στα χέρια ή τα πόδια. Σε άλλες μορφές πονοκεφάλων μπορεί να είναι πιο αμβλύς και διάχυτος και να συνοδεύεται από ζάλη και μουδιάσματα στο κεφάλι ή όπως σε φλεγμονές αγγείων να ξεχωρίζει μια έντονη υπερευαισθησία του δέρματος της κεφαλής.

Με ποιες παθήσεις μπορεί να σχετίζεται ο πονοκέφαλος;

Παρότι συχνά είναι άκακος, σε ορισμένες περιπτώσεις ο πονοκέφαλος μπορεί να σχετίζεται με:

Ιγμορίτιδα και λοιμώξεις του αναπνευστικού
Αυχενικό σύνδρομο
Υπέρταση
Προβλήματα όρασης (μη διορθωμένη μυωπία/υπερμετρωπία)
Ορμονικές διαταραχές
Νευρολογικές παθήσεις (πιο σπάνια)

Τι πρέπει να γνωρίζει ο ασθενής;

Συχνά οι διαρκείς και ενοχλητικοί πονοκέφαλοι προέρχονται από την πολύ συχνή χρήση παυσίπονων, που περιπλέκουν το πρόβλημα και δυσκολεύουν την αγωγή. Πρέπει λοιπόν ο ασθενής, αν παρατηρήσει ότι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, των δύο με τεσσάρων μηνών, χρειάζεται περισσότερα από οκτώ περίπου παυσίπονα οιασδήποτε μορφής ανά μήνα για να υπερνικήσει τους πονοκεφάλους του, να επισκεφθεί έναν ειδικό νευρολόγο.

Ο ασθενής εάν συνεχίσει να καταναλώνει παυσίπονα με αυτόν το ρυθμό, είναι βέβαιο ότι θα αυξηθεί η διάρκεια των πονοκεφάλων, με μεγάλο κίνδυνο να προκληθούν ζημιές στο ήπαρ και τα νεφρά.Συνήθως πίσω από αυτήν την κατανάλωση κρύβονται πολλά επεισόδια ημικρανίας ή και χρονία ημικρανία καθώς και πονοκέφαλοι τάσεως, που επιδέχονται διαφορετικής θεραπευτικής αγωγής.

Σε ποιες εξετάσεις πρέπει να υποβληθεί ο ασθενής;

Κάθε ασθενής που υποφέρει από πονοκεφάλους πρέπει να υποβληθεί, όταν αυτοί εμφανιστούν, σε μια μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου. Υπάρχουν όμως και πονοκέφαλοι που χρήζουν άμεσης ιατρικής παρέμβασης, όπως οι έντονοι ξαφνικοί πονοκέφαλοι με ή χωρίς μείωση του επιπέδου συνείδησης που παρατηρούμε στις διάφορες εγκεφαλικές αιμορραγίες.Επίσης, έντονοι πονοκέφαλοι που εμφανίζονται με πυρετό ή επιληπτικές κρίσεις χρήζουν άμεσης νευρολογικής παρέμβασης, γιατί ενδέχεται να υπάρχουν αιμορραγίες και εγκεφαλικές λοιμώξεις.

Πότε χρειάζεται ιατρική εκτίμηση;

Επικοινωνία με γιατρό συνιστάται όταν οι πονοκέφαλοι γίνονται συχνοί ή εντονότεροι, επηρεάζουν την καθημερινότητα μας ,δεν υποχωρούν με απλά μέτρα και συνοδεύονται από νευρολογικά συμπτώματα ή έντονη αδυναμία.Αυτό που σίγουρα πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι οι αλλαγές στον τρόπο της ζωής μας μπορούν να μειώσουν σημαντικά τη συχνότητα ή την ένταση των πονοκεφάλων. Εν κατακλείδι ο πονοκέφαλος είναι ένα κοινό αλλά υποτιμημένο σύμπτωμα, που συχνά κρύβει απλά αίτια, αλλά απαιτεί προσοχή και έλεγχο. Με σωστή ενημέρωση, υγιεινές συνήθειες και εξατομικευμένη αντιμετώπιση, μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά την ποιότητα ζωής μας.

Διαβάστε επίσης